Terugblik op de voorlichtingsbijeenkomst: Marktconsultatie duurzame bestrating

Op woensdag 16 oktober 2024 vond de digitale voorlichtingsbijeenkomst plaats, georganiseerd door de publieke opdrachtgevers binnen de coalitie van het Betonakkoord. De bijeenkomst trok bijna 40 deelnemers, die werden verwelkomd door Jacqueline Cramer en vertegenwoordigers van de gemeenten Amsterdam en Den Haag, terwijl de gemeenten Eindhoven en Amersfoort digitaal aanwezig waren.

Het doel van deze bijeenkomst was om de markt te informeren over de aankomende aanbestedingen voor duurzame bestratingsmaterialen, met de nadruk op de Milieu Kosten Indicator (MKI), circulariteit, en de vereisten zoals vastgelegd in de concept-intentieverklaring.

Hoofdpunten marktconsultatie

Jacqueline Cramer lichtte de ambitie van de coalitie toe om met koplopers in de sector de stap te zetten naar duurzamere contracteisen. Dit sluit aan bij de intentieverklaring, die beoogt om concrete stappen te zetten richting verduurzaming. Vanuit de deelnemers kwamen vooral vragen over de spelregels rondom de MKI-berekening en de betrokken levensfasen. In de Vraag en Antwoord (zie de  spelregels en de aanvulling) werden deze punten verder verduidelijkt. De coalitie benadrukte dat partijen die willen deelnemen aan de marktconsultatie zich uiterlijk op 28 oktober 2024 moeten aanmelden via TenderNed of rechtstreeks bij de contactpersoon van het project. De vragenlijst dient vervolgens voor 31 oktober te worden ingevuld.

Verwachtingen voor deelnemers

Tijdens de bijeenkomst werd besproken welke expertise de coalitie aan tafel wil zien: een technisch deskundige, een bedrijfsleider, en bij voorkeur een directeur met strategisch inzicht. De deelnemers moeten mandaat hebben om de ambitiesprong mee te maken en deze consultatie is een kans voor alle betrokken partijen om in de duurzaamheidsambities te investeren. Bovendien werd besproken of het mogelijk is om de vraag naar duurzame bestratingsmaterialen in de tijd te spreiden, zodat marktpartijen kunnen anticiperen.

Toekomstige regels en criteria

De coalitie werkt binnen de marktconsultatie met drie hoofdcriteria: CO₂-reductie, MKI, en circulariteit (waaronder levensduurverlenging, hergebruik en recycling in drie gescheiden stromen). Daarnaast wordt in één-op-één gesprekken aandacht besteed aan transport en logistiek, aangezien deze aspecten eveneens bijdragen aan de milieuprestaties. De coalitie legt hierbij een sterke focus op de innovatie binnen betonmaterialen zelf. De intentieverklaring wordt aangevuld met de eis dat de MKI-berekeningen moeten zijn gebaseerd op zowel fase A1 t/m A3 als voor A1,A2,A3,C3,C4 en D. Herbruikbaarheid valt onder fase D, hoewel dit vaak nog niet volledig kan worden aangetoond. De beoordelingscriteria voor koplopers zijn:

  • MKI: zowel A1 t/m A3 als A t/m D
  • CO₂
  • Circulariteit en herbruikbaarheid
  • Transport en logistiek

De coalitie past de bestaande rekenregels en de BRL K11002-norm toe voor het aantonen van MKI en LCA. Voor het jaar 2024 geldt een plafondwaarde van gemiddeld € 15,- per m³ voor koplopers op basis van A t/m D. Producenten worden gevraagd om zowel de MKI- en CO₂-cijfers te presenteren op basis van de huidige als de nieuwe Product Category Rule (PCR) voor cement.

Vervolgtraject

Na de ingangsdatum van de nieuwe MKI-eisenset (1 juli 2025), waarbij 19 milieueffecten in plaats van 11 worden meegenomen, worden er nieuwe afspraken gemaakt met de partijen aan wie de opdracht wordt gegund. De coalitie zal op 29 november de uitkomsten van deze gesprekken bespreken en besluiten welke duurzaamheidscriteria in de definitieve intentieovereenkomst worden opgenomen. Deze intentieverklaring wordt tijdens de InfraTech-beurs formeel ondertekend.

Conclusie

De digitale voorlichtingsbijeenkomst vormde een belangrijke stap in de verduurzaming van de bestratingssector. Door de coalitieaanpak en de spelregels rond MKI, CO₂-reductie, en circulariteit ontstaat een duidelijke koers naar duurzamere en haalbare contractvoorwaarden in de aanbestedingen. Marktpartijen krijgen hiermee de kans om samen met de coalitie een substantiële bijdrage te leveren aan een toekomstbestendige bestrating.