Medio 2016 namen het toenmalige ministerie van Infrastructuur en Milieu en MVO Nederland het initiatief om met het Betonakkoord invulling te geven aan de eerdere plannen van de Green Deal Verduurzaming Betonketen die begin 2016 is afgerond. De doelstelling van de Green Deal was om met elkaar te komen tot een breed gedragen en onafhankelijke definitie van duurzaam beton. Het Betonakkoord gaat hierop verder en geeft concrete handen en voeten aan deze definitie aan de ketenpartners. Het MVO Netwerk Beton(verwijst naar een andere website) was tot de ondertekening van het Betonakkoord op 10 juli 2018 facilitator en kartrekker van het akkoord. Met de ondertekening zijn deze werkzaamheden gestopt. Rijkswaterstaat bemenst nu het secretariaat.
Wat staat er in ?
Het Betonakkoord zet zich sector- en ketenbreed in voor de verduurzaming van beton. Het akkoord richt zich op vier thema’s: CO2-reductie, circulaire economie, innovatie en onderwijs en natuurlijk kapitaal. Binnen deze vier thema’s willen de ondertekenaars van het akkoord:
- de concurrentiekracht verbeteren
- de werkgelegenheid laten groeien
- de export vergroten
zonder concessies te doen aan kwaliteit, veiligheid en levensduur van beton.
Het Betonakkoord geeft zoals gezegd invulling aan de doelen en de ambities voor de betonketen. Enkele voorbeelden: 30% CO2-reductie in 2030 ten opzichte van 1990 met een ambitie tot 49% reductie in de keten, in 2030 100% hoogwaardig hergebruik van vrijkomend beton en per direct minimaal 5% van het totale volume toeslagmaterialen vervangen door betonreststromen. Het Betonakkoord geeft ook aan welke partij die doelen en ambities gaat realiseren.
Voordelen
Voor deelnemers van het Betonakkoord gaat het gezamenlijke belang van een duurzame betonketen ver boven de deelbelangen van afzonderlijke individuen en organisaties. Samen komen we verder. Deelnemers beseffen dat dit proces een groeitraject is, waarin naast CO2-, circulaire-, sociale- en klimaatdoelen ook concurrentiekrachtverbetering, werkgelegenheidsgroei en marktgroei gerealiseerd kunnen worden. Samen zijn we slagvaardiger.
Het kabinet stimuleert
Met het grondstoffenakkoord en de Transitie Agenda Bouw wil het kabinet afspraken maken die bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen van het Betonakkoord. Zo wil het kabinet dat vanaf 2030 alle overheidsaanbestedingen circulair zijn. Vanaf 2023 initieert het kabinet dat uitvragen van de overheid, landelijk, provinciaal en gemeentelijk circulair zijn, tenzij dit niet (volledig) mogelijk is. Een eerste onmisbare stap op deze circulariteitsweg is inzicht verkrijgen in de materialen en grondstoffen die in gebouwen en andere werken zijn verwerkt. Dit kan bijvoorbeeld worden gerealiseerd door middel van een materialenpaspoort.
Sturing en monitoring
Sturing en monitoring zijn een essentieel onderdeel in het Betonakkoord. Het zijn belangrijke instrumenten om:
- de doelen en ambities uit het Betonakkoord te realiseren
- elkaar positief te motiveren en bij de les te houden
Verschillende uitvoeringsteams doen monitoring. Zij denken na over de wijze van monitoring en voeren deze vervolgens uit. Als het bijvoorbeeld gaat om CO2-reductie, wordt gestuurd op de Milieukosten Indicator-Waarde (MKI-waarde).
Het Betonakkoord en wijzigingen
Op dinsdag 10 juli 2018 ondertekenden verschillende private en publieke partijen het Betonakkoord. Er is gekozen voor een groei-akkoord zodat nieuwe ketenpartners kunnen toetreden. Draagvlak en samenwerking in de keten is immers evident om de doelen te realiseren. Hoe meer partijen deelnemen, hoe meer resultaat. Samen komen we verder. Nieuwe inzichten en innovaties kunnen met toestemming van de participanten worden opgenomen. Zo blijven we bij de tijd! Jaarlijks, in juni tijdens de ontbijtbijeenkomst van alle deelnemende ketenpartners, worden de wijzigingen in het Betonakkoord vastgesteld. Voor nieuwe deelnemers en sympathisanten is er dan ook een formeel tekenmoment. Hierna vindt, als dat nodig is, notificatie bij de Europese Commissie plaats en wordt in de Staatscourant de gewijzigde versie van het Betonakkoord met een volledige lijst ondertekenaars gepubliceerd. Naast de bijeenkomst in juni is er tijdens de Betondag in november ook een formeel tekenmoment voor deelnemers en sympathisanten.
Juiste versie
Momenteel is de versie van 10 juli 2018 geldend voor de deelnemers van het Betonakkoord. In aanvulling op deze versie verzoekt de stuurgroep (pdf, 80 kB) om bij de uitvoering ook rekening te houden met het uitvoeren van een zogenaamde stoffeninventarisatie. Bij het opstellen van de laatste versie van 10 juli is het artikel hierover weggevallen.
Door het Betonhuis is een sideletter (pdf, 356 kB) aan het Betonakkoord toegevoegd. De stuurgroep (pdf, 109 kB) erkent de problematiek zoals weergegeven in deze sideletter en vraagt aan alle partijen om actief deel te nemen aan de uitvoering. Alleen door betrokkenheid en inbreng van alle relevante partijen in de betonketen kan tot oplossingen van de geformuleerde problemen en uitdagingen worden gekomen.
CO2-reductie en circulariteit
“CO2-reductie en circulariteit zijn twee onderwerpen die voor Rijkwaterstaat heel belangrijk zijn. We willen graag hergebruiken, maar circulariteit en CO2-reductie bijten elkaar soms. Dan wordt er snel gezegd: “Dan doen we maar niet aan circulariteit, want anders daalt de CO2-uitstoot niet.” Terwijl het belangrijk is beide doelen na te streven. Het Betonakkoord stimuleert om met elkaar op een andere manier te denken waardoor nieuwe circulaire technieken en innovaties worden ontwikkeld, waardoor op termijn ook de CO2-uitstoot zal dalen.”
Valerie Diemel, Rijkswaterstaat